معنای واقعی رقابت‌پذیری در ارائه خدمات بانکی/ سود سپرده رقابت خطرناک بانک‌ها
در حالی رئیس‌کل بانک مرکزی از افزایش قدرت رقابت‌پذیری بانک‌ها با کاهش نرخ سود سپرده بانکی سخن گفت که نظام بانکی جهان در چند سال اخیر رقابت‌پذیری خود را به سمت کارمزد محوری و ارائه خدمات نوین سوق داده‌اند.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ،با توجه به آنکه اقتصاد ایران یک اقتصاد کاملاً بانک محور است، همواره نگاه‌ها برای تأمین مالی به سمت بانک‌ها است، بانک‌ها در چند سال اخیر تنها راه درآمدی خود را معطوف به ارائه تسهیلات کرده‌اند، در چنین سیستمی زمانی که بانک بخواهد خلق پول یا افزایش منابع را انجام دهد به اجبار باید سپرده‌های مردمی را در بازار از آن خود کند تا بتوانند به افراد نیازمند پول وام و تسهیلات ارائه دهد، البته این کار بانک در نظام مالی دنیا کاملاً مرسوم و تعریف شده است و به عبارت دیگر این فعالیت بانک شاکله اصلی ایجاد بانک‌ها بوده است. اما در ایران این تعریف اصلی بانک‌ها آنقدر مورد توجه قرار گرفته است که بانک‌ها دیگر توان تفکر و حرکت به سمت دیگر فعالیت‌ها را ندارند و تمام برنامه‌ها و مسائل بانک‌ها معطوف به نرخ سود سپرده و تسهیلات شده است.
در حالی که از سال گذشته همواره بر کاهش نرخ سود سپرده و تسهیلات تأکید می‌شد برخی از مدیران عامل بانک‌ها به دنبال آن بودند تا تعریف جدیدی از کارمزد محوری را در نظام بانکی ایران ارائه کنند، اما به دلیل آنکه توجه نظام بانکی و متقاضیان این بازار به سمت نرخ سود رفته بود، موضوع کارمزد محوری بسیار کمرنگ شده است.
در سطح اول نظام بانکی جهان بانک‌ها دریافت پول صاحبان سرمایه و ارائه آن به نیازمندان سرمایه را در دستور کار خود قرار داده‌اند، اما به دلیل آنکه منابع بانکی پاسخگویی میزان تقاضای تسهیلات است، صف‌ها طولانی و مشکلاتی در زمینه ارائه تسهیلات وجود ندارد، در کنار این موضوع بانک‌های دنیا از واسطه‌گری مالی فاصله عمیقی گرفته‌اند و حجم اعظم درآمد خود را معطوف به کارمزد محوری خدمات بانکی قرار داده‌اند به‌طور مثال برخی از بانک‌های دنیا برای نگهداری پول افراد از آن‌ها ماهیان ارقامی را به‌عنوان کارمزد دریافت می‌کنند.
در حال حاضر کارمزد محوری یکی از اساسی‌ترین موارد فعالیت بانک‌های دنیا محسوب می‌شود و رقابت بانک‌ها دقیقاً در این موضوع قرار گرفته است. رقابتی که ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی به آن اشاره‌کرده است، اما سیف در حالی به این موضوع اشاره‌کرده که بر این باور است، بانک‌ها با کاهش نرخ سود سپرده قدرت رقابت‌پذیری بیشتری پیداکرده‌اند، حال جای سؤال دارد که رقابت‌پذیری بانک‌ها در شرایط فعلی در میدان سپرده‌گذاری معنا پیدا می‌کند یا در فضای ارائه خدمات بیشتر و دریافت کارمزد مناسب و منطقی آن؟
در این رابطه بهاءالدین حسینی هاشمی، کارشناس بازار پولی و بانکی در گفت‌وگو با ، اظهار کرد: رقابت‌پذیری بانک‌ها زمانی معنا پیدا خواهد کرد، که دامنه سود برای آن‌ها وجود داشته باشد و بتوانند رد این دامنه سود با یکدیگر رقابت کنند.
وی ادامه داد: زمانی که نرخ سود سپرده بانکی بیشتر باشد، بانک‌ها می‌توانند با یکدیگر رقابت بیشتری در جذب سپرده مردمی داشته باشند که هرچه این رقابت بیشتر باشد، مردم سود بیشتری خواهند برد. اما در اصل نظام بانکی، زمانی بانک‌ها موفق‌تر خواهند بود که بتوانند خدمات مناسب و بیشتری ارائه دهند.
حسینی هاشمی با تأکید بر اینکه ارائه خدمات موضوع اصلی رقابت‌پذیری است، یادآور شد: ساختار بانک‌ها و استحکام آن‌ها زمانی معنا پیدا خواهد کرد که بانک‌ها خدمات مناسبی ارائه کنند و مشتریان به آن‌ها اعتماد کامل داشته باشند و این در حالی است که رقابت بانک‌های ایرانی در ارائه سودهای بیشتر برای جذب سپرده مردمی است.
وی خاطرنشان کرد: به‌طور یقین رقابت اصلی بانک‌ها در ارائه خدمات معنا پیدا می‌کند و زمانی که بانک‌ها با شرایط فعلی منابع رقابت را به زمین نرخ سود سپرده می‌برند، متحمل ضرر و زیان خواهند شد.
با این تفاسیر می‌توان گفت بانک‌ها و مشتریان راه زیادی را برای فعالیت در زمین کارمزد محوری باید طی کنند زیرا در فعالیت اقتصادی دارای جانبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که برای کارمزد محور شدن بانک‌ها در هیچ کدام از این جنبه‌ها قدم برداشته نشده است.
به نظر می‌رسد تا زمانی که پایه‌های کارمزد محوری بانک‌ها در جامعه و نظام پولی و بانکی کشور محکم نشود هرچقدر که نرخ سود بانکی کاهش یابد باز هم رقابت برای ارائه سود سپرده بانکی از رقابت بر سر ارائه خدمات نوین بانکی بیشتر است.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
